Intern Bunkernummer |
KH M 16 |
Lokatie |
|
Toegankelijkheid |
Enkel dakplaat zichtbaar, rest steekt onder het maaiveld |
|
Aantal kamers |
|
Type bunker |
Kleine manschappenbunker - verschansing |
|
| Routebeschrijving om deze bunker te vinden: |
- De bunker is terug te vinden vanaf de Graaf Leon Lippensdreef nabij de parking van het Zwin.
- Het is de structuur letterlijk in lijn met de rand van de parking.
- Er ligt nog een tweede gelijkaardige structuur iets meer ter hoogte van de helft van de parking.
- Als het gras en het riet hoog staan, is het mogelijk dat de structuren amper te zien of te vinden zijn.
|
| Oude Bunkerkaarten en nummeringen van toepassing op deze bunker |
- Omdat er van de structuren van de Hollandstellung niet echt een eenduidige nummering bestaat, is het natuurlijk vervelend dat deze die er mogelijks al van bestaan op de duur allen door elkaar worden gebruikt en we op de duur het bos door de bomen van nummeringen niet meer zien staan. Dit zijn alvast de nummeringen die ik ken van deze bunkers:
|
Kaart: de Hollandstellung - Sector Marinegedeelte
De moeilijkheid bij deze kaart, is dat ze niet altijd nummert per structuur maar soms per cluster van structuren. Dit vermoeilijkt natuurlijk het weten of men alle structuren wel degelijk heeft gevonden.
(Kaart: Collectie Alain Van Geeteruyen)
Deze structuur is er op terug te vinden als (101++), tussen de bunker KH M 17 (20++) en de structuur KH M 02 (19+) op de kop van de Hazegraspolderdijk. Hetzelfde nummer (101++) blijkt hier dan ook gebruikt voor een iets verder 2e gelijkaardige structuur intern aangeduid als KH M 15. Dit ligt allemaal nogal kortbij "Schützennest Bremen". zelf maakt de structuur alvast deel uit van "Stützpunkt Bayern Schanze".
|
|
|
| Huidig kadastraal perceelnummer waar de bunker bijhoort en werd gebouwd: |
- Gemeente Knokke Heist, Sectie G, kadastrale percelen 725e en 725f. De structuur ligt op de scheiding van beiden.
|
Meer gedetailleerde kadasterschets en luchtfoto (2021).
Dit detail toont ons het perceel waar deze bunker is te zoeken. Hij ligt letterlijk op de dunne gele scheidingslijn die je door de rechter bovenhoek ziet lopen van de huidige parking, in de oplopende flank van de dijk aan deze kant.
|
|
|
| Meer details over de originele eigenaars en de aktes behorende bij deze bunker: |
- De originele eigenaars van locaties waar Duitse bunkers werden gebouwd, werden niet zoals bij de bouw van Belgische bunkers in het interbellum onteigend. Zij hadden gewoon pech en de Duitse bezetter eigende zich de grond toe en bouwde er op wat hij er wilde opzetten. Men had daar als burger weinig over te klagen en kreeg dus op die manier een In veel gevallen giftig Duits cadeau.
- Na de oorlog werden deze bunkers dan ook automatisch opnieuw eigendom van wie er origineel eigenaar van was voor de opeising gezien zij daar nooit voor onteigend waren.
- Zeer zelden zijn daar na de oorlog van Belgische kant schadevergoedingen voor betaald omdat de aanwezigheid van de structuren soms wel meer dan storend was voor de originele eigenaars of omdat de structuren interessant waren om over te nemen als Belgische bunkers naar de toekomst toe (is zelden gebeurd voor alle duidelijkheid)
- Het stond de eigenaars dan ook, zeker in de beginperiode na WOI, vrij daar mee te doen wat hij wou, al was afbreken zelden een optie omdat daar zeker op die momenten de middelen niet toe bestonden.
- Deze bunker maakt deel uit van de dijk tussen de Leon Lippenslaan en het overstromingsgebied horende bij het domein het Zwin.
|
Luchtfoto 1971 www.geopunt.be
Oude luchtfoto uit 1971 van de zone waar deze bunker staat. De bunker zelf is veel te klein voor de resolutie van deze foto om daarop zichtbaar te zijn. Deze bunker dient gezocht te worden ongeveer halverwege het bosje zichtbaar centraal op de foto. Daar begint heden de rand van de huidige parking van het bezoekerscentrum van het Zwin. Dit domein is hier dus nog niet uitgebouwd zoals nu. Mogelijks zien we op deze oude luchtfoto trouwens ook nu nog altijd 3 vermiste structuren van de Hollandstellung nabij de Internationale Dijk (dijk naar rechts weglopend op de foto). Er zijn hier nog duidelijk 3 structuren zichtbaar noordelijk ervan.
|
|
|
| Localisatie van de bunker op de bunkerlinie: |
- Het betreft een structuur op de voorlinie van de Hollandstellung, kortbij de Nederlandse grens dus.
- Op deze uitkant van het huidige bezoekcentrum van het Zwin lagen ook de eerste bunkers vanaf Knokke vertrekkend, behorend bij de Hollandstellung.
- Ze behoorden tot het eerste steunpunt "Stutzpunkt Bayern Schanze".
- Origineel vindt men zeer weinig details terug over hoeveel structuren dit steunpunt zou bevat hebben.
- Dit sloot rechtstreeks aan bij een zware kanonstelling op de Noordzee gericht, Batterij Bremen.
- Heden kunnen er hier kortbij elkaar nog 3 structuren gevonden worden.
|
Functie van de bunker op de linie (link met eventueel andere structuren) |
- Een klein manschappenverblijf en tevens ook te beschouwen als een kleine verschansing in de dijk.
- Deze structuren staken in het algemeen beperkt boven de dijk uit zodat ze een bijkomende verschansing boden.
- Dit duidt er dus op dat de dijk heden zeker hoger is dan toen.
|
| Structuur van het bunkertje: |
- kleine structuur met beperkte schuilruimte.
- Volgens Duitse terminologie allicht een "Unterschlupf für ein Trupp".
|
Bouwplannen horende bij deze bunker |
Grondplan
Dit is een op de linie tussen Knokke tot Fort Sint Donaas (Lapscheure) zeer courant voorkomend type bunkertje. (Schets: KLM)
|
|
|
Omschrijving van het bunkertje: |
- Het is alvast een bunker deel uitmakend van het gedeelte van de linie opgetrokken door de Duitse Marine. Voor meer details over de specifiek daarbij toegepaste bouwprincipes, zie deze link.
- Het type schuilstructuur heeft 1 vrij zware betonnen zijde in vijandelijke richting. Ook de dakstructuur is nog vrij dik uitgevoerd. Voor de rest is er enkel een kleine schuilstructuur, geschikt voor een aantal gezeten personen of bv het opbergen van munitie. Dit zijn wat ze gaan bestempelen als Sitzbunker.
- Aan de achterzijde waren er normaal ijzeren luiken om de toegang tot de structuren te kunnen afsluiten.
- Dit impliceert in elk geval dat hij volledig als een monoliet ter plaatste gestorte gewapende betonnen structuur is opgetrokken.
- Aan de buitenzijde ziet men heden van dit type structuren meestal enkel nog de bovenplaat omdat ze heel vaak totaal verdwijnen in de ondergrond door ophogen van het terrein of de dijken door de jaren heen.
- Ook hier is die situatie zo
|
| Actuele toestand van deze bunker: |
- Voorlopig is van deze structuur enkel de dakplaat te zien.
- De toestand van het lager gelegen interne gedeelte is totaal niet te zien.
- Er is totaal niet geweten hoe intact de structuur nog is voor wat nog in de ondergrond steekt.
|
| Draagt de bunker nog sporen van strijd: |
- Voorlopig gezien grotendeels onder het maaiveld, onbekend.
|
| Anekdotes, leuke weetjes en verhalen direct koppelbaar aan dit bunkertje: |
Foto's van deze bunker
Oudere foto van deze structuur - allicht tussen 2000 - 2010 |
Dit fotootje werd mij ooit doorgestuurd als een onbekende locatie en betreft deze structuur. Vermoedelijk dateert de foto ergens van tussen 2000 - 2010. Het houten staketsel links op de foto is heden ook nog herkenbaar daar op de dijk. (Foto: Replica)
|
|
|
Dit is wat men ziet van de parking van het Zwin vanaf het hier gedocumenteerde structuurtje.
|
|
|
Een omgekeerd zicht vanaf de draad langs de rand van de Graaf Leon Lippensdreef. Deze foto toont vrij grote gelijkenissen met de oudere foto gezien je ook op de achtergrond nog het houten staketsel dat daar nog vlot zichtbaar is, kan zien staan.
|
|
|
De structuur vanaf zijn achterzijde. De versterkte betonnen wand zit in de richting van Nederland. Je ziet dus ook wel dat de dijk hier ondertussen serieus opgehoogd is geweest.
|
|
|
Detailzicht op deze achterzijde van een structuur die grotendeels onder het maaiveld zit.
|
|
|
Detailzicht op zelfde achterkant.
|
|
|
Specifieke bijkomende interessante bronnen:
|
|
|
